Đền thờ cố Tổng Bí thư Lê Duẩn

Trong quá trình lãnh đạo, ngày 26 tháng 3 năm 1976 đồng chí Lê Duẩn- Tổng Bí thư BCHTW Đảng đã chỉ đạo, giúp đỡ và kiểm tra trực tiếp, sát sao công trình đại thuỷ nông Kẻ Gỗ nằm trên vùng đất khô cằn, hạn hán thuộc các huyện Thạch Hà, Cẩm Xuyên, Kỳ Anh chính thức khởi công xây dựng. Sau 4 năm miệt mài lao động không quản ngại khó khăn, vất vả, hy sinh, ngày 26 tháng 3 năm 1980, công trình hoàn thành. Nguồn nước từ hồ Kẻ Gỗ đã làm thay đổi hẳn diện mạo vùng đất Hà Tĩnh, góp phần quan trọng phát triển kinh tế, xã hội, nâng cao đời sống của người dân địa phương.

Để tri ân công lao to lớn của đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn, nhân dịp kỷ niệm 180 năm thành lập tỉnh (15.10.1831-15.10.2011), được sự đồng ý của gia đình, tỉnh Hà Tĩnh đã quyết định đầu tư xây dựng Đền thờ Cố Tổng Bí thư Lê Duẩn ngay trên hòn đảo nằm giữa lòng hồ, nơi Tổng Bí thư đã từng nghỉ lại trong chuyến về thăm quê hương Hà Tĩnh (nên nhân dân địa phương thường gọi là “Đảo Cụ Duẩn”) với tổng kinh phí gần 4,8 tỷ đồng.

Sau gần 3 năm khởi công xây dựng, ngày 18 tháng 01 năm 2014 (tức ngày 18 tháng Chạp năm Quý Tỵ), Đền thờ chính thức được khánh thành.

Đền thờ được toạ lạc trên một hòn đảo nhỏ với địa hình dốc giữa lòng hồ Kẻ Gỗ. Khuôn viên có diện tích 320m², quay về hướng Tây Bắc, mặt trước là đường lên đền thờ. Đền thờ được đặt trên vị trí cao nhất của đảo- một vị trí trang trọng. Phía trước là lối lên, sân hành lễ, hệ thống bậc thềm được sắp xếp từ trên cao xuống thấp, cao từ phía sau và thấp dần về phía trước. Nhịp điệu của các bậc thềm được ngắt quãng tạo cảm giác như một dòng thác đang tràn về từ cội nguồn, một dòng thác tượng trưng cho truyền thống anh hùng, sức mạnh tiềm ẩn, sự hy sinh của các bậc cha ông đi trước…

Hệ thống tường rào bao quanh được thiết kế xây bằng gạch chỉ, tường có trang trí hoạ tiết gạch gốm hoa chanh, tường cao 0,75m. Với chiều cao không lớn, công trình như được hoà vào không gian cảnh quan trên đảo, tạo được một sự gắn kết uyển chuyển, không bị tách biệt không gian.

Đền thờ được xây dựng với hình thức nhà chồng diêm 2 tầng, trên mặt bằng có hình bát giác đều với diện tích 85,5m². Toàn bộ mái lợp ngói mũi hài, ở các gốc mái có trang trí hoạ tiết con giống, nền lát gạch bát màu nâu đỏ. Xung quanh công trình bao bọc bởi hệ thống vách đổ lụa âm dương. Phía trước là hệ thống cửa thượng song hạ bản. Hệ thống chân tảng âm dương, bề mặt có chạm khắc hoa văn hình hoa sen bằng đá xanh. Kết cấu kiến trúc gồm 8 bộ vì với 8 cái cột và 8 cột quân. Toàn bộ cấu kiện gỗ gia công đều bằng gỗ lim.

Công trình được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống, hài hoà với cảnh quan thiên nhiên, là địa điểm văn hoá tâm linh để du khách thập phương tưởng niệm Cố Tổng Bí thư Lê Duẩn, các anh hùng liệt sỹ đã hy sinh tại mảnh đất Hà Tĩnh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc./.